W sprawie można zrobić następujące czynności:
złożyć do Sądu pozew o ustalenie wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia
1. ustalenie nieważności umowy kredytu denominowanego do CHF obarczonej wadą
nieważności;
2. udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez unormowanie praw i obowiązków stron
postępowania na czas jego trwania przez:
a) wstrzymanie obowiązku dokonywania spłaty rat kredytu w wysokości i terminach
określonych umową, w okresie od dnia wniesienia niniejszego pisma (pozwu) do
prawomocnego zakończenia niniejszej sprawy;
b) zakazanie Bankowi S.A. złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu w
okresie od dnia udzielenia zabezpieczenia roszczenia do dnia prawomocnego
zakończenia niniejszej sprawy;
c) zakazanie Bankowi S.A. umieszczenia w Biurze Informacji Kredytowej, Biurze
Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A. oraz innych podobnych podmiotów,
informacji o niedokonanych przez stronę spłat rat kredytu w okresie od dnia udzielenia
zabezpieczenia do dnia prawomocnego zakończenia niniejszej sprawy.
Ponadto można złożyć do Sądu pozew o zasądzenie od pozwanego Banku S.A. na rzecz
strony reprezentowanej odpowiedniej kwoty (…) złotych wraz z odsetkami ustawowymi
za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty z tytułu zwrotu świadczeń
nienależnie spełnionych na rzecz pozwanego Banku S.A. w okresie od dnia (…) w
postaci różnic (nadpłat) pomiędzy sumą kwot wpłaconych przez stronę na podstawie
umowy kredytu denominowanego do CHF, a sumą kwot, które powinny być wpłacone
przy uwzględnieniu abuzywności, a wiec niewiążącego charakteru klauzul
waloryzacyjnych znajdujących się w postanowieniach Umowy.
Główne roszczenie powoda powinno opierać się na zarzucie nieważności umowy (aneksu). Powód powinien akceptować rozstrzygnięcie oparte na zarzucie nieważności umowy(aneksu). Klauzule umowne zawarte w umowie kredytowej, będąc abuzywnymi stanowią postanowienia przedmiotowo istotne, co powoduje, że cała umowa jest nieważna. Na możliwość taką zwrócił uwagę Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 3 października 2019 roku w sprawie o sygn. akt C 260/18, w przedmiocie utrzymywania nieuczciwego charakteru warunków umownych w umowie kredytu. Kwotą środków pieniężnych oddanych do dyspozycji powoda, nie była kwota w CHF. Środkami pieniężnymi, jakie zostały oddane do dyspozycji kredytobiorcy były wyłącznie złote polskie. Wysokość tej kwoty w istocie nie została w umowie określona. To bowiem w jakiej wysokości miał zostać powodowi wypłacony kredyt było uzależnione od nieznanego w dniu zawarcia umowy kursu kupna CHF, który miał zostać ustalony przez pozwanego dopiero w dniu wypłaty kredytu. Brak podstaw, by modyfikować określenie ceny kredytu. W konsekwencji, należało przyjąć, że strony nie uzgodniły w umowie wysokości kredytu i umowa jest nieważna. Powód wskazał w treści pozwu dalsze przesłanki merytoryczne przemawiające za ustaleniem nieważności umowy, w zakresie wnioskowanym. Drugą przesłanką jest zgodnie z art. 189 k.p.c. istnienie interesu prawnego w żądaniu ustalenia. Umowa kredytu hipotecznego jest umową długoterminową, która dotychczas nie została wykonana. Uwzględnienie samego tylko roszczenia o zapłatę-zwrot należności-spełnionych na rzecz Banku nie reguluje w sposób definitywny wzajemnych relacji stron. Stwierdzenie nieważności umowy przesądza nie tylko o potencjalnej możliwości domagania się zwrotu już spełnionych świadczeń. Przesądza również w sposób ostateczny o braku obowiązku spełniania na rzecz Banku mających oparcie w treści umowy świadczeń w przyszłości, a więc o zezwoleniu na zaprzestanie spłaty kolejnych rat kredytu (vide wyrok S.A. w Warszawie z dnia 28 października 2018 roku sygn. akt I ACa 623/17, również wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 23 stycznia 2020 roku sygn. akt XXVC 3104/18). Orzeczenie ustalające Sądu usuwa wątpliwości stron i zapobiega dalszemu sporowi o roszczenia Banku wynikające z umowy. Na tym polega interes prawny powoda w rozumieniu art. 189 k.p.c. Powód ma bowiem prawo do uzyskania odpowiedzi na pytanie: czy ww. umowa kredytu wiąże go, jeśli tak to w jakim zakresie i na jakich warunkach powinien ją wykonywać. Najlepszą drogą prawną do uzyskania odpowiedzi na te pytania rozwiania istniejących wątpliwości jest powództwo o ustalenie (vide wyrok SN z dnia 2 lutego 2006 roku, II CK 395/05). Orzeczenie ustalające nieważność umowy umożliwi wykreślenie hipoteki zabezpieczającej spłatę kredytu. Wobec spłaty umowy kredytu ze strony powoda, odpadnie podstawa faktyczna i prawna przysporzenia pozwanego w relacji z powodem. Suma świadczeń powoda jest bowiem znacznie większa aniżeli kwota otrzymana na podstawie umowy kredytu, dodatkowo z uwzględnieniem prowizji, opłat i innych kosztów poniesionych przez powoda w następstwie zawartej umowy. Z treści art. 69 pr. bankowego jednoznacznie wynika, że bank nie może żądać od kredytobiorcy zwrotu większej kwoty środków pieniężnych aniżeli ściśle określonej i oddanej do dyspozycji liczny środków pieniężnych. W umowie łączącej strony brak jest luki, która musiałaby być wypełniona w interesie konsumenta. Linia orzecznictwa prezentowana przez TSUE przesądza, że niedopuszczalne jest wypełnienie luki w umowie w interesie przedsiębiorcy. Z tych względów powództwo w zakresie roszczenia o ustalenie zasługuje na uwzględnienie.
W przypadku nieuznania umowy przez Sąd za nieważną, powód może domagać się zwrotu nadpłaconej na rzecz Banku kwoty. Jest bowiem bezsporne, że Bank pobrał od powoda zawyżone raty kredytu na podstawie postanowień niedozwolonych, bezskutecznych wobec powoda. Wadliwość postanowień polega w szczególności na możliwości jednostronnego i arbitralnego ustalania przez Bank wysokości zobowiązania powoda - w postaci wysokości salda i wysokości raty. Umowa nie określa bowiem, w jaki sposób Bank określał tabelę kursów. Żadne postanowienie umowy nie przedstawiało przesłanek do ustalania przez Bank zastosowanych kursów kupna i sprzedaży waluty obcej. Powód nie był w stanie ustalić jaką kwotę Bank zobowiązany był mu wypłacić, a jaką kwotę zobowiązany str. 3 był spłacić tytułem rat. Powód nie znał sposobu w jaki Bank kształtował kurs CHF. W istocie Bank kształtował go wg własnego uznania, zwiększając go lub zmniejszając go zupełnie arbitralnie. Ta decyzja była pozostawiona uznaniu Banku. Powód nie miał żadnego wpływu i obrony przed działaniami Banku w tym zakresie (wyznaczania kursu waluty obcej). Kwestionowane klauzule nie odwołują się do żadnych obiektywnych wskaźników wpływających na ustalenie kursu waluty, zaś powód jest zdany na arbitralną decyzję Banku w tym zakresie. Bank, wprowadzając klauzule waloryzacyjne oparte o kursy walut wskazane w sporządzonych przez siebie tabelach, przyznał sobie bowiem prawo do jednostronnego regulowania wysokości rat kredytu denominowanego w walucie CHF i wysokości całej wierzytelności poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu sprzedaży CHF oraz wartości spreadu walutowego. Od samego początku obowiązywania umowy Bankowi została pozostawiona dowolność w zakresie wyboru kryteriów ustalania kursu CHF w swoich tabelach kursowych, a przez to kształtowania zobowiązania kredytobiorcy, która jest wyrażona w walucie CHF. Istotne jest, że ta wadliwość oceniana przez Sąd istniała od początku obowiązywania umowy. Z uwagi na powyższe tj. zastrzeżenie przez Bank w umowie prawa do dowolnego decydowania o wysokości kursu CHF, a przez to wysokości rat kredytowych oraz zadłużenia kredytowego - powyższe postanowienia umowy nie wiążą powoda. Konsekwencją bezskuteczności niedozwolonych postanowień, jest związanie stron umową w pozostałym zakresie. Nie ma uzasadnienia, aby ewentualne dalsze oprocentowanie było inne niż stawka LIBOR. Ocena abuzywności postanowień ma zasadniczy wpływ na ocenę prawną roszczeń powoda (głównych i ewentualnych). Abuzywność wskazanych postanowień umowy polega na tym, że zawarte w nich klauzule w ogóle nie odwołują się do jakichkolwiek obiektywnych wskaźników, lecz pozwalają wyłącznie jednej stronie tj. Bankowi na określenie kursu walutowego, a co za tym określenia zobowiązania kredytobiorcy (salda, rat itp.). Powód jest konsumentem i zgodnie z art. 385 1 § 1 k.c. postanowienia umowy nieuzgodnione z nim indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązku w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszają jego interesy. Poza udzieloną kwotą kredytu złotowego i okresem trwania umowy, żadne postanowieniami umowy nie były pomiędzy stronami negocjowane. Powód poza zakresem wskazanym wyżej nie miał żadnego wpływu na treść umowy (gotowy wzorzec umowny). Znajdujące się w umowie klauzule waloryzacyjne dotyczące CHF rażąco naruszyły równowagę kontraktową stron. To bowiem Bank decydował o wysokości świadczenia (salda, rat). Powód nie miał na to wpływu. Zobowiązanie kredytobiorcy zostało określone przez Bank przez odwołanie się do kursów CHF wyznaczanych jednostronnie przez Bank, bez powiązania z obiektywnymi parametrami. Powodowi jako konsumentowi nie przedstawiono rzetelnie ryzyka związanego z mechanizmem waloryzacji. Zgodnie z art. 385 1 § 2 k.c. jeżeli postanowienia umowy z § 1 tego artykułu nie wiążą strony, są one związane umową w pozostałym zakresie. Idąc dalej w myśl art. 385 1 § 3 k.c. nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia, na których treść konsumenci nie mieli rzeczywistego wpływu. Chodzi tu w szczególności o postanowienia przyjętego z wzorca umownego zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Powód posiadał i posiada str. 4 status konsumenta. Umowa została zawarta wg stosowanego przez Bank standardowego wzorca umownego, stosowanego przez Bank, zaś jej postanowienia, szczególnie dotyczące mechanizmu waloryzacji nie były indywidualnie uzgodnione pomiędzy stronami. Powód nie miał wpływu na treść wzorca, a co za tym idzie treść umowy. Tabele określające kursy sprzedaży i kupna CHF ustalał samodzielnie i jednostronnie Bank. W świetle umowy głównym świadczeniem po stronie Banku było przekazanie kwoty kredytu, zaś po stronie kredytobiorcy spłata tej kwoty z oprocentowaniem. Zasady ustalania kursu wymiany walut wskazują jedynie, jak mają być dokonywane rozliczenia pomiędzy stronami. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem sądów powszechnych w tym zakresie klauzula waloryzacyjna nie określa świadczenia głównego, wprowadza jedynie reżim jego podwyższenia. Kształtuje ona jedynie umowny, indeksacyjny mechanizm głównych świadczeń. Treść tej klauzuli podlega kontroli na podstawie art. 385 1 § 1 k.c. Działanie Banku w tym zakresie było niezgodne z zasadą równorzędności stron umowy. Na skutek działania Banku doszło do rażącego naruszenia interesów konsumenta w stosunku umownym. Nadto należało je zakwalifikować jako nieuczciwe i nierzetelne. To bowiem Bank jednostronnie, zupełnie arbitralnie ustalał kurs waluty wg swojej woli (brak obiektywnego miernika), od którego było obliczane zobowiązanie i wysokość rat kredytobiorcy. Kwestionowane klauzule nie odwołują się do żadnych obiektywnych wskaźników wpływających na ustalenie kursu walut, zaś kredytobiorca jest zdany na arbitralną decyzję Banku w tym zakresie. Powód nie miał i nie ma na powyższe żadnego wpływu.
Jeśli umowa jest nieważna w zakresie żądanym, zgodnie z przepisami i argumentacją przedstawioną w uzasadnieniu pozwu, to brak jest podstawy prawnej do pobierania przez Bank świadczeń od powoda, a suma pobranych od powoda należności (rat kredytu) winna być zwrócona na jego rzecz. W przypadku, gdyby w ocenie Sądu wskazane okoliczności nie były wystarczające do ustalenia nieważności umowy w zakresie wnioskowanym, zasadnym jest roszczenie ewentualne dotyczące braku związania powoda jednie klauzulami o charakterze abuzywnym. Umowa zgodnie z jego literalnym brzemieniem i faktycznym wykonywaniem jest umową kredytu złotowego. Z uwagi na abuzywny charakter postanowień walutowych (CHF) - bezskutecznych wobec powoda, Bank pobierał od powoda zawyżone raty. Ta swoista nadpłata była wynikiem zastosowania niedozwolonych postanowień do ustalenia salda kredytu i wysokości miesięcznych rat. Postanowienia umowy określające zasady ustalenia i sprzedaży CHF, na podstawie których ustalane były i są odpowiednio kwota kredytu (salda) i wysokość rat kapitałowo- odsetkowych spełniają przesłanki do uznania ich abuzywne. Ocena abuzywności tych postanowień winna być dokonana przez Sąd na dzień zawarcia przedmiotowej umowy kredytowej (vide uchwała S.N. z dnia 20 czerwca 2018 roku sygn. akt III CZP 29/17). Konsekwentnie skutkiem uznania kwestionowanych postanowień za niedozwolone, jest ich bezskuteczność wobec powoda. Co istotne nie jest możliwa w sprawie ich zamiana stosownymi przepisami dyspozytywnymi, z uwagi na ich brak. Ustalenie wzajemnych str. 5 świadczeń stron, z pominięciem powyższych postanowień skutkuje powstaniem po stronie powoda nadpłaty, a po stronie pozwanego Banku-nienależnego świadczenia.
ul. Wronia 45/175
+48 601 736 027
ul. Rybaki 29/4
+48 575 777 356
Napisz do nas!